خواب آلودگی به مجموع شرایطی گفته می شود که بر هوشیاری و قدرت تمرکز شخص تاثیر می گذارد. این کاهش سطح هوشیاری هنگام رانندگی می تواند بر عملکرد شناختی راننده تاثیر منفی داشته و باعث تصادفات خواب آلودگی هنگام رانندگی می شود. این تصادفات نه فقط به ماشین شما، بلکه ممکن است به جان شما، سرنشینان و ماشین های دور و اطراف شما هم تاثیر و آسیب منفی داشته باشد. این اتفاق بیشتر برای کسانی که ساعات کاری بیش از 60 ساعت در هفته دارند، یا ساعات کاری نامنظمی دارند، یا حتی کسانی که شب کار هستند رواج بیشتری دارد. تحقیقات و آمار نشان می دهد رانندگی در حین خواب آلودگی بیش از چهار برابر بیشتر خطر تصادفات رانندگی را افزایش می دهد. با امداد خودرو تبریز ارس همراه باشید تا در مورد این مسئله ی حساس و مهم با هم صحبت کنیم.

جلوگیری از خوابیدن هنگام رانندگی

دکتر خسرو صادق نیت در مصاحبه با ایرنا اظهار کرد: برخی خواب آلودگی ها مثل حمله ی خواب، یک اتفاق غیرطبیعی است و به دنبال بیماری و نقص در کیفیت خواب اتفاق می افتد. این نوع خواب آلودگی ها در طول ساعات مختلف روز اتفاق می افتد و باعث کاهش کیفیت عملکرد روزانه ی فرد در زندگی و شغل آنها می شود. همچنین وی اظهار کرد : درصد زیادی از تصادفات شدید و مرگبار ناشی از خواب آلودگی راننده و خوابیدن هنگام رانندگی اتفاق می افتد. یعنی شدیدترین و مرگبار ترین تصادفات در رانندگی هنگام احساس خواب آلودگی رخ می دهد.

دکتر صادق نیت همچنین افزود: اگر برخی رانندگان مجبور هستند در ساعات خستگی و خواب آلودگی رانندگی کنند، باید توجه داشته باشند در صورت مشاهده هر گونه علایم خطرناک همچون خمیازه کشیدن، سنگینی پلک ها، فراموشی مسافت های طی شده، کاهش هوشیاری و عدم تمرکز، انحراف از جاده را جدی بگیرند چون علایم خواب آلودگی هستند. در این شرایط چند دقیقه ای توقف کنند، آبی به صورت بزنند و با نوشیدن چای یا قهوه خواب آلودگی خود را کاهش داده و سپس به راه خود ادامه دهند.

وی همچنین توضیح داد: خواب آلودگی معمولا به دو نوع طبیعی و غیرطبیعی تقسیم می شود. خواب آلودگی طبیعی از ساعت 22 شب شروع شده و از ساعت 24 شب تا 5 صبح به اوج خود می رسد. سپس کاهش می یابد. همچنین احساس خواب آلودگی در ساعات 13 تا 15 هم طبیعی قلمداد می شود. وقفه و مشکلات تنفسی در حین خواب شبانه یا ابتلا به برخی بیماری ها سبب خواب آلودگی های غیرطبیعی در ساعات مختلف روز شده و سطح هوشیاری فرد را کاهش می دهد.

چه عواملی باعث بروز خواب آلودگی راننده در حین رانندگی می شود؟

خواب آلودگی راننده به دلایل مختلفی می تواند اتفاق بیفتد:

کمبود خواب

خواب کامل از 6 الی 8 ساعت توصیه شده و هیچ کس از این قاعده مستثنی نیست. این مقدار خواب کافی برای هر فرد است، اگر برای کسی این مقدار خواب امکان پذیر نباشد مبتلا به کمبود خواب خفیف و سپس شدید خواهد شد. سبک زندگی شخصی، خواسته های فردی مانند تعادل در کار و زندگی و استراحت، خانواده و سایر مسئولیت ها می توانند کیفیت خواب را محدود نمایند.

اختلالات خواب

اختلالات خواب معمولا معمولا به صورت ناشناس و غیرقابل تشخیص هستند. آپنه خواب، نارکوپسی یا سندرم پای بیقرار می تواند منجر به خواب آلودگی بیش از حد در طول روز شود. اختلالات خواب باعث تکه تکه شدن خواب، بیدار شدن های پی در پی، عدم تجربه ی خواب عمیق می شود که از کیفیت خواب یا خواب ترمیمی که باعث بهبود و افزایش سطح انرژی فرد می شود، جلوگیری می کند و باعث نیاز انباشته به خواب می شود.

محدودیت خواب شغلی

افرادی که به صورت شیفتی یا ساعات طولانی کار می کنند، شیفت های طولانی دارند، بیش از یک شغل دارند مستعد تجربه های خواب آلودگی می شوند.

الکل و داروهای خاص

مصرف الکل، خواب آور، قرص های آرام بخش و برخی داروهای دیگر می توانند روی کیفیت هوشیاری تاثیر به سزایی داشته باشند.

عوامل طبیعی شبانه

ساعت بیولوژیکی مغز ما، ضربان ساز شبانه روزی نامیده می شود. ساعت بیولوژیکی به طور طبیعی بدن ما را برای خوابیدن در زمان های خاص تنظیم و آماده می کند. به طور طبیعی، خوابیدن هنگام رانندگی معمولا در زمان های بعد از ظهر یا شب دیرهنگام اتفاق می افتد. این زمانها، معمولا زمان های آسیب پذیری مغز و وقوع تصادفات هنگام رانندگی را افزایش می دهند. مخصوصا برای کارگران شیفت کاری متغیر، کارمندان شاغل در ساعات طولانی و ... رانندگی در زمانهای پرخطر، توصیه نمی شود.

جلوگیری از خوابیدن هنگام رانندگی

بالا گفتیم خواب آلودگی راننده با عوامل و اقدامات مختلفی می تواند کاهش یابد. با امداد خودرو تبریز ارس همراه باشید تا راهکارهای کاهش خواب آلودگی در حین رانندگی را با هم بررسی کنیم.

قبل از شروع سفر استراحت کافی داشته باشید.

برای شروع هر کاری، باید توان و انرژی لازم را داشته باشید. سفر یا رانندگی هم از این قاعده مستثنی نیست و در صورت نداشتن استراحت کافی، هوشیاری و تمرکز کاهش یافته باعث افزایش احتمال خوابیدن هنگام رانندگی خواهد شد. قبل از شروع خواب کافی و با کیفیت و استراحت کافی می تواند به حفظ هوشیاری و انرژی لازم حین رانندگی کمک کند. تحقیقات نشان می دهد افرادی که شب قبل از رانندگی خواب کمتر از 3 ساعت داشته اند احتمال بیشتری برای خوابیدن در زمان رانندگی خواهند داشت.

صبحانه کامل و مقوی

صبحانه ی کاملی سرشار از پروتئین، کربوهیدرات و فیبرها مصرف کنید. کربوهیدرات پیچیده و پروتئین باعث حفظ و ذخیره ی انرژی در بدن شده و به شما برای تامین انرژی روزانه و انرژی مورد نیاز برای حفظ تمرکز در نیمه ی اول روز بسیار کمک می کند و علائم خستگی و کسالت را از بین می برد.

هوای تازه و سالم

نفس کشیدن در هوای گرم یا هوایی که فاقد اکسیژن است می تواند به راحتی باعث کاهش علائم هوشیاری شده و بر تمرکز شما تاثیر منفی بگذارد. اگر می خواهید تمرکز خود را در حد مناسب حفظ کنید، از تهویه یا استنشاق هوای تازه غافل نشوید. نفس کشیدن در هوای گرم خود به تنهایی باعث سرگیجه، افزایش فشار عصبی و حالت تهوع می شود که این عوامل باعث احساس کسالت و بی حالی و در نتیجه خواب الودگی هنگام رانندگی خواهند شد.

غذای سبک و کم

همه ی ما می دانیم مصرف غذاهای سنگین، چرب و زیاد باعث حس خواب آلودگی می شود. بیشتر رانندگان به دلیل رانندگی طولانی و احساس گرسنگی از غذاهای سنگین و زیاد استفاده می کنند و همین مسئله می تواند باعث بروز احساس خواب آلودگی در آنها شود. پس به جای تنقلات چرب و شور زیاد، از میوه و سبزیجات استفاده کنید، به جای چربی و گوشت قرمز، از غذاهای سبک و ساندویچی با حجم کم استفاده کنید تا این احساس در شما به حداقل برسد.

استراحت های کوتاه میان راه

تمرکز و خیره شدن به افق در طولانی مدت باعث خستگی و افت تمرکز می شود. امداد خودرو تبریز ارس به شما پیشنهاد می دهد هر دو ساعت یکبار در حد ده الی پانزده دقیقه بین راه توقف کنید و ضمن استراحت، از هواب آزاد و تمیز بیرون نفس بکشید. همین تنفس در هوای آزاد به میزان زیادی می تواند باعث افزایش فعالیت مغز و رفلکس های شما بشود.

رانندگی با سرعت ایمن

رانندگی در سرعت بالا باعث می شود شما حواس جمع تر باشید، رانندگان دیگر هم از شما فاصله بگیرند و احتیاط کنند. این مسئله تا حدودی خوب است اما باعث کار کشیدن بیشتر از مغز و خستگی زودرس می شود. پس ترجیحا در سرعت های پایین و ایمن رانندگی کنید تا احتمال خستگی و خواب الودگی کاهش یابد.

رانندگی در ساعات ایمن

گفتیم با توجه به ساعت خوب بدن شما، به طور طبیعی ظهر و شب احساس خواب آلودگی و تمایل به خوابیدن بیشتر می شود. در نتیجه تا می توانید از این ساعات دوری کنید و اگر نیاز به رانندگی دارید ترجیحا در ساعاتی از روز باشید که انرژی و تمرکز لازم را دارید.

اجتناب از داروهای خواب آور و الکل

گفتیم الکل و داروهای آرام بخش و داروهای مسکن خواب اور هستند نه؟ در صورتی که داروی شما مصرف حیاتی و مهم ندارد از 72 ساعت قبل از رانندگی، از آنها استفاده نکنید.

کمک راننده، یک راهکار موثر

رانندگی در کنار یک کمک راننده ی خوش سخن باعث می شود شما هوشیاری خود را حفظ کنید و در مورد مسائل مختلف صحبت کنید و این مسئله باعث کسالت و خواب آلودگی شما نمی شود. علاوه بر این کمک راننده هوشیاری خود را حفظ می کند و در هنگام چرت زدن یا دیدن سایر علائم خطرناک، به شما اخطار می دهد تا تمرکز خود را به دست آورید و اگر نیاز به استراحت باشد کنار بزنید تا انرژی از دست رفته ی خود را به دست اورید.

کافئین

مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین اگرچه جایگزین خواب کامل نمی شود اما مصرف کافئین می تواند به شما کمک کند حداقل تا 5 ساعت هوشیاری خود را حفظ کنید. پس قبل از شروع رانندگی یک فنجان قهوه، چای یا چای سبز می تواند به شما در حفظ تمرکز کمک کند.

آبرسانی

کمبود آب باعث افت انرژی و احساس خواب الودگی و کسالت می شود. پس اگر قصد جلوگیری از خواب آلودگی راننده را دارید، یک بطری آب تازه کنار خود داشته باشید.

فعال نگه داشتن عضلات بدن

تحقیقات نشان می دهد در صورت بی حرکت ماندن عضلات بدن تا 15 دقیقه، احتمال احساس خواب الودگی تا 50 درصد افزایش می یابد. در صورتی که احساس کرختی در بدن می کنید بهتر است کمی کنار بکشید و چند حرکت کششی انجام دهید تا بدن از حالت رخوت خارج شود.

جویدن آدامس

بر اساس تجربیات رانندگان ماشین های سنگین، جویدن آدامس باعث کاهش احساس خواب آلودگی می شود. اما یادتان نرود با جویدن مداوم صورت و فک خود را خسته نکنید.

روشن کردن چراغ کابین

مغز در صورت حضور در مکان تاریک، به صورت اتوماتیک شروع به تولید ملاتونین که هورمون خواب است می کند. پس اگر رانندگی شما در شب است، بهتر است چراغ داخل ماشین را روشن نگه دارید.

تهیه و جمع آوری : امداد خودرو تبریز ارس